Uno dimenchado meravihouso

Coume sabe pas de que vous parla, parlarai de la mieuno dimenchado.
Coumencè divendre de tantoussado emé lou tiatre e la serado Lafont. En coumpanio de mi coulègo de l’universita, fourçadamen fuguè un bon moumen. Subretout qu’avén manja emé Anno dins un restaurant forço forço forço bon !
Coume ai  agu uno semano bèn pleno fuguère lasso e dounc siéu partido avans la fin de la serado Lafont, que me falié tourna encò de mi gènt.
Lou dissate, me siéu pas levado avans dès ouro. Trop tard pèr lou garage, dounc travaière un pau sus Memòri e Raconte de Frederi Mistral que nous fau faire un doursié. Pièi ma maire me demandè d’ajudo pèr faire li croumpo. Zou ! I anerian mai après me diguè : « un cafe ? tout pichot, que n’aven pas prés à la fin dóu repas ! ». Iéu que sabe pas dire de noun, prenguère lou cafe emé’lo. Lou tèms de dintra à l’oustau, e de se tourna metre à Mistral, èro quasi 5 ouro. Mandère un message à Jaume pèr-ço-que fuguè soun anniversàri. Pièi, coume me falié èstre à Mount-pelié à 8 ouro, e aprestado pèr sourti… Travaière pas gaire. 
Brèu, quitère Sant-Giraud, e me vaqui encò mieu. Mandère un message à Clareto pèr ié dire de veni à 8 ouro un quart pèr ana manja au Ranch à cousta de l’universita. Lou ranch sert pas de que manja lou dissate de ser… Dounc nous vaqui, tóuti li dos, dins ma veituro, à vira dins Mount-pelié pèr trouva uno plaço pèr se parga. La veituro pargado, partiguerian à la recerco d’un restaurant. Lou dissate, toui li restaurant soun coumplet à 9 ouro e miejo. Mai fin finalo, n’en trouberian un. Un forço bon. Faguerian uno foulié : un dessèr au choucoulat emé de crèmo, de caramèu… O uno foulié. Mai avén talamen camina pèr trouva un restaurant e, après lou repas, pèr trouva un bar, que lou dessèr fuguè avali lèu lèu ! Se fuguerian facho parla pèr de tipe emé de casqueto, de tipe que vesèn toui li jour dins lou despartamen d’óucitan qué ! Eron « tant pichot que de merdo au soulèu !» Pèr un cop que metère uno raubo, li carriero de Mount-pelié, la niue, soun pas rasseguranto ! Devian retrouva d’ami mai aven passa la majo part de la serado souleto tóuti li dos. Avèn begu, parla, se sian escacalassado acò es segur. Lis ami que rejougnerian, fuguèron sens interes, dounc à 1ouro e miejo dintrerian encò de Claro. E avèn dourmi tóuti li dos pèr-ço-que fuguère trop lasso pèr prene la routo.
A 9 ouro l’endeman, dimenche, partiguère pèr ana travaia au garage. Arribère à 10 ouro e miejo à Sant-Giraud (noun es pas qu’ai respeta li limitacioun de vitesso, es qu’avans de parti, aviéu de causo de faire encò mieu). Dounc, coume la vèio anère pas au garage, aqueste jour, i anère tout-d’un-tèms ! Ai travaia sus ma veituro. Coume l’ame ma veituro ! Sabés qu’à Hugo de L1 li agrado li Porche tambèn ???  Ai pas prés lou tèms de manja à miejour coume acò gagnère de tèms pèr avança. En plaço d’un repas vertadié, manjère de banano, vous dise pas quant pèr qu’après lou Danis se trufo de iéu ! Passère la journado à me lava li man, metre de gant pèr lou fre, li menleva pèr que capite pas de travaia emé de gant… ço qu’esplico lou negre de mi det. De tout biais, Claro me trovo sexy emai s’ai  li man negre dounc es pas grèu. Acabère ma journado de travai à 8 ouro e miejo à pau près. Anère lèu à la doucho, e tornère sus moun doursié de Memòri e raconte fins à 8ouro. Mai coume me fau tourna legi lou chapitre à cade cop, me pren de tèms e me gounflo. Anère manja. Mi gènt de pausèron de questioun sus ma serado emé Claro, mai valié miés pas respoundre ! Coume fuguère lasso, e que Mistral demando d’energio, me metère à la redacioun de « moun » blog. Mai pèr manco d’idèio, acabère  pas moun article.
I’a de jour, coume acò, ounte lou travai nous empacho de travaia. Es estrange mai es coume acò.
Pamens, lou dilun, fuguère mai en fourmo tant pèr travaia au garage que pèr avança lou blog e lou doursié.
Vaqui, la dimenchado es acabado, me tardo de tourna vèire moun amourouso Clareto qu’ai de causo novo de ié conta. 
Uno bono dimenchado, pleno de reboumbamen. Coumençarai bèn la semano.

En omenatge a totas las bedigas mòrtas per aquela cagada de mangiscla que li dison : kebab.

........La bediga merita al mens que se regalem amb un bon coscós, mèrda !

                    Bediga Negra en País Basc       

Dedicaçat a Misso, Petit Chou e sa familha


Vaquí lo retorn setmanièr de la Bediga Negra per contunhar lo recit de sas aventuras en País Basc !
Comencèri per vos far una visita dins l'òrdre que ieu descobriguèri lo País Basc. Aprèp Espeleta, aguèri l'astre de me faire menar del costat d'Itxassou, Itsasu que fai partit de la província de Labord. Ne profiècha per parlar un pauc del descopatge del País. D'en primièr, i a las Províncias Bascas del Nòrd que recampa Labord, capitala Baiona, Bassa Navarra que sa capitala es Sant-Joan-Pè-de-pòrt e Sola, capitala Mauleon. Puòi i a las Províncias Bascas del Sud que compòrta la província de Guipuzcoa (capitala Sant Sebastian), Viscaia (Bilbao), Alava (Vitòria-Gasteiz) e Navarra (Pamplona). Lo nom del vilatge vòl dire « ont i a fòrça ginèsta » pasmens es per son cerièr qu'Itxassou es conegut, e la confitura qu'òm fai amb aquò. A mai, al mes de mai lo vilatge entièr se cobrís de ròse quand los arbres florisson. Es tras que polit ! Coma Espeleta per sa pebrina, Itxassou festeja son cerièr cada an, la primièra dimenchada de junh. Lo vilatge costeja l'Artzamendi, qu'es una das montanha mai nauta del País Basc. Enfin, l'atraccion del vilatge demòra la piada de Rotland. Es Artzamendi que traversa un rocassàs e que mena as sorgas del Laxia. La legenda conta que lo rocàs traucat deu sa fendascla al sabot furiós del chival de Rotland que fugissiá los Vascons. Una autra legenda encara, conta que s'agiriá d'una dobertura facha per un còp d'espasa de Charlemagne.
Vos daissi pas sens qualques imatges d'aquel canton, que l'aurètz compres, es vertadièrament magnific !

Plan venguda

Montanhas d'Itxassou

Mai recentament, visitèri un vilatjót qu'es capitala de la Província de Bassa Navarra. Aquò's risolièr en País Basc, per de qué i a d'endreches pichonets que senhorejan sa província. Trapi qu'es valorizant, non ? M'agradariá a ieu, que Sant Guiraud siague capitala d'Erau per exemple ! Permetriá al mond de conóisser, a mai pas que de nom, un canton polidet del país. N'i a a bodre d'exemples que podriam préne a cò dels Bascs...Bref tòrni aquel canton li dison Sant-Joan-Pè-de-pòrt, Donibane-Garazi e Las Valadas das Aldudas, Aldude. Lo vilatge es famós mai que mai mercés al passatge de Sant Jaume de Compostela, qu'una molonada de romieus segrèron aprèp el. Èra un luòc de repaus abans de contunhar son romievatge e de franquir las montanhas. Es per aquò que se trapan fòrça albèrga e ostalariá. Los romieus arribavan per la pòrta Sant Jaume, qu'es classada al patrimòni mondial. Lo vilatge foguèt bastit al sègle XII. Mas se sètz coma ieu, que l'istòria e vos faga dètz e qu'aquela epòca vos parla pas tròp, vos podetz al mens imaginar que i a de polidas pèiras aquí. D'efièch, lo vilatge a servat un aspècte autentic. Per ieu, Sant-Joan-Pè-de-pòrt reverta fòrça Còrda per çò que sa carrièreta poja cap al cèl. Bon, monta pas tant, mas quasi !

Polit ostal de Sant Joan

La Niva

A gaire de temps de Sant Joan, avètz Las Aldudas. Ne profièchi que sèm pas luònh per vos n'en parlar, qu'aquò val lo detorn. Aquela valada es simplament magnifica. Aquesta recampa dos vilatges : Las Aldudas e Urepel. I a una escorreguda d'al mens una ora de far (qu'ai pas facha anatz compréne per qué) e que partís a la descoberta de l'elevatge del pòrc basque. E òc ! Los bascs an sa pròpria bèstia ! An son pottok atanben que ne parlarèm... En 1981, la raça del pòrc basc èra menaçada. Mas d'elevaires aguèron l'idèia de los recampar dins aquesta valada. S'aquò vos interessa i a un site plan fach sus cossí an sauvat lo pòrc...en ne fasent de cambajon ! : http://www.pierreoteiza.com. I a mèma una visita del vial ont elevan los pòrcs bascs.

Porcinons pichons. Avètz totjorn envetja de manjar de cambajon ?

               Bediga Negra en País Basc : Dax/Hossegòr/Espeleta

Es la dintrada ! E coma a cada dintrada, ai lo moral al fond de las botas. En soldas las botas. O joslinhi per de que quand vai pas, cal relativisar, totjorn ! Vau quitar mon garatge fins a las vacanças que venon ? Al mens sarai contenta d'i tornar ! Avèm una molonada de trabalh en perspectiva ? Dintrarem mens colhons cada sern a l'ostal. Caldrà èsser filmat maugrat la timidat ? Ben farà de polits sovenirs d'agachar dins qualquas annadas. Bref, quand sèm en bas, podem pas que montar.

En esperant, vos vau parlar d'un país que m'agrada fòrça, e que i passèri qualques jorns del temps de las fèstas de Nadal : Lo País Basc que li dison Euskal Herria, per mostrar qu'aprenem quicòm en licéncia d'occitan ! Precisi que soi fòrça chovina e que cridi a qual lo vòl ausir que mon vilatge es lo mai polit del mond. Dalhors, gaitatz s'es pas polit coma tot : 

Aquò explica, a mai s'es pas polit, qu'ai jamai agut envetja de visitar de regions de França, per çò qu'èri segura d'aver vist l'essencial ! Mas un jorn, descubriguèri lo País Basc e Las Lanas, que m'agradan elas tanben. E dempuòi, me fau totjorn un plaser d'i tornar. Dax, Hossegor, Baiona, Anglet, San Sebastian e encara d'autres ! Sai pas per que, mas son d'endreches que me calmejan. Ont me sentissi vertadièrament en patz e vuèja. Per començar, i a Dax, ciutat das aigas ! Me diretz, es pas la vila que fai somiar ! Per dire la vertat, es una ciutat termala, envasida per lo vielhum que ven de tota part de França, per trempar son cuòl dins sas aigas dichas curativas. I a pas res a i far, pas res a i veire, nimai de visitar. Vila das aigas, pòrta plan son nom pecaira ! Plòu de longa dins Las Lanas ! Es terrible  per una bediga. Pasmens m'agrada, Dax. M'encanta per exemple de manjar dins son pichòt restaurant poirrit, avenguda Clemenceau : L'Orange Ball. I a pas jamai degun, la decò sembla estada facha per ma rèire-rèire grand e i a lo panèu irange que cluqueja sens fin, defòra, per degun. Me fai pietat l'Orange Ball. Pasmens m'agrada tròp d'i manjar !

Es Dax que me faguèt aimar lo País d'en primièr. Èra pas que la debuta d'una longa istòria d'amor. Faguèri puòi la conoissença d'Hossegor e sa platja. Verai qu'es bela la Mar Nòstra, mas l'Atlantic es un espectacle que val lo còp atanben.

Se perseguissetz aprèp Hossegor, quitatz Las Lanas per lo polit, lo sol, l'unenc País Basc. Ma descoberta d'aquel, comencèt amb lo pichòt vilatge d'Espeleta/Ezpeleta, conegut coma tot lo mond s'en dobtan per sa pebrina celebrada cada an al mes d'octòbre. Pasmens, es l'annada tota que podètz remirar las parets rojas del vilatge, qu'aboris amb fiertat sas pebrinas. Lo torn d'Espeleta es lèu fach...per los que son pas interessats per la mangiscla. Per ieu, lo País Basc se resumís a tres causas e lo manjar ne fai partit ! De mangiscla ne volètz vautres ? De botigas de salsissòts, de formatge, de glaças artisanalas Txomin, sens doblidar de chocolats amb lo famós talher Antton.

Talher del molin Espeleta

Glèisa d'Espeleta

Ostal Antton

Al còp que ven per contunhar la visita d'Euskal Herria...